Aditya Hridaya Stotra

Aditya Hridaya Stotra is a sacred hymn dedicated to Lord Surya, the Sun God, and is found in the ancient Indian epic, the Ramayana. “Aditya” refers to the Sun, and “Hridaya” means heart. The Aditya Hridaya Stotra is a hymn that extols the virtues, glory, and power of Lord Surya. It is believed to have been recited by Sage Agastya to Lord Rama on the battlefield just before his final encounter with Ravana.

The stotra is part of the Yuddha Kanda (the Book of War) of the Ramayana, specifically in the chapter known as “Valmiki Ramayana – Yuddha Kanda – Chapter 107.” In this chapter, Rama is facing challenges in his battle against Ravana, and Sage Agastya imparts the Aditya Hridaya Stotra to him to provide strength, courage, and victory.

The hymn is composed in the form of a dialogue between Sage Agastya and Lord Rama. It contains verses that praise the Sun God and seek his blessings. The Aditya Hridaya Stotra is revered for its spiritual significance and is often recited by devotees as a prayer for well-being, strength, and success.

Devotees believe that chanting or reciting the Aditya Hridaya Stotra with devotion and understanding of its meaning can invoke the blessings of Lord Surya, bringing clarity of mind, courage, and victory over challenges.

Here is the text of the Aditya Hridaya Stotra:

ततः शङ्खाश्चक्रास्ते मुषलानारिशंसनान् |
सहस्रशीर्षापुरुषः सहस्राक्षः सहस्रपात् || 1.43.22 ||

तमुवाच रविश्चण्डिष्वकरुणं दुर्मराध्यम् |
स्तोतुमुद्यत्तोऽस्मि देवास्त्वया तस्तमुद्यत्तः || 1.43.23 ||

ततस्तु तं समासाद्य सहस्राक्षं ददर्श ह |
युद्धाय समुपागम्य रावणं चाग्रतोऽस्थितः || 1.43.24 ||

आत्मवान्कविसंपूर्णः स्तोतुमुद्याह राघवम् |
सुरगणश्च मां विष्णुस्तावदीदमब्रवीदिति || 1.43.25 ||

श्रीराम राम रामेति रमे रामे मनोरमे |
सहस्रनाम तत्तुल्यं रामनाम वरानने || 1.43.26 ||

श्रीराम सहस्रनाम तत्तुल्यं रामनाम वरानने |
इति तेऽपि यदा वक्तुं नार्हन्ति सर्वसाधनात् || 1.43.27 ||

सर्वशत्रुनिबर्हणं बिल्मलं सत्वरूपधृक् |
लक्ष्मीवाञ्छप्रसन्नात्मा वाराहं रूपधारिणम् || 1.43.28 ||

नारसिंहवपुर्धृतं रुषाभं क्षीरसागरे |
वामनं कारुण्यरूपं राक्षसेन्द्रवदारुणम् || 1.43.29 ||

श्रीराम राम रामेति पुनरादित्य वचनं |
आत्मवान्कविसंपूर्णः कृत्वाऽर्घं परमेश्वरम् || 1.43.30 ||

यः पठेत्पुरुषः श्रेष्ठो विष्णोराज्ञां पुरा हरिः |
अज्ञानं तमसः शेषं विद्यायां कृतमुत्तमम् || 1.43.31 ||

स विश्वरूपमवाप्त्वा सर्वलोकपितामहः |
आकाशं वर्तमानोऽथ विष्णुर्योगमवाप्स्यसि || 1.43.32 ||

इति ते कथितं तात्त्वमेतद्योगस्य मूलमुत्तमम् |
येन सर्वाणि भूतानि सम्प्राप्तं सुखमावहम् || 1.43.33 ||

अदित्यस्य नमस्तुभ्यं गृहाणाऽस्मकमैष्युतम् |
देवास्त्वया यानि धाराः पूर्वं तान्नो जनार्दन || 1.43.34 ||

स्वयंभूः खलु वाजेन सज्जनोऽपि सज्जते |
तस्माद्रामादिसङ्कीर्त्यं शृणुयाद्वाऽपि चापरः || 1.43.35 ||

एतद्रामाय नित्यं भास्कराय परं तपः |
नारायणपरं ब्रह्म सर्वलोकपितामहः || 1.43.36 ||

एतच्छृणुयान्नित्यं यः पाठेच्छृद्धाभक्तितः |
नाश्नुते तस्य यः पापं कृतं कृत्वा पिवेद्ध्वरम् || 1.43.37 ||

अदित्यमाहात्म्यं तु यः शृणुयान्नरो नरः |
सर्वपापविनिर्मुक्तो दुःखशान्ति प्रदायकः || 1.43.38 ||

श्रुत्वा तु तद्वचः श्रीमान्हनूमान्मारुतात्मजः |
प्रहृष्टमनाः पूजार्हौ विप्रायाथ चकार ह || 1.43.39 ||

इति तेषां ततो वाक्यं निरीक्ष्य रघुनन्दनः |
प्रहृष्टमनाः सुप्रीतो मुदितोऽभ्यभाषत् || 1.43.40 ||

अस्मिन्सम्यक्तरंगे तु रथस्थे रघुनन्दनः |
समरे नैव विग्राहं प्राप्तवान्सप्तभिर्दशैः || 1.43.41 ||

ततो युद्धं समास्थाय सर्वलोकपितामहः |
आदित्यमभ्यषेत्तं समुत्पेतुस्ततस्ततः || 1.43.42 ||

यदा तु समरे वीराः शूलेनातिप्लुताः स्तथा |
विजानन्तो मुहूर्तेन नीत्वा पातालभूतलम् || 1.43.43 ||

स्वयमेव तु तं देवं दृष्ट्वा पुरुषभावनम् |
उद्धृत्य लोकत्रयाच्च सुखिनो वै भवन्ति ह || 1.43.44 ||

ततोऽसौ राघवेन्द्राय प्रहृष्टोऽभ्यभाषत नः |
अतिरिक्तं तु दुःखेन भास्करस्य न रोचते || 1.43.45 ||

इति तस्य प्रशान्तस्य भास्करो वाक्यमब्रवीत् |
वर्द्धस्व रघुशार्दूल सत्यं सत्यव्रतध्वज || 1.43.46 ||

शोकसंवृद्धये वीर यदि दुःखं समीक्षसे |
प्रसादयास्यथात्मानं सर्वदुःखक्षयो भवेत् || 1.43.47 ||

अहं हि भगवान्सूर्यः पुरुषाध्यक्षमाद्यमः |
दिव्यशक्तिर्विराट्सूर्यः सविता रविलोचनः || 1.43.48 ||

ताभिर्देवैरभिभूतः स्तुतः पुण्यप्रवादः |
स्तुत्वा रामं समुद्दिश्य स्थानमेतत्करोम्यहम् || 1.43.49 ||

श्रीरामचन्द्रचरणौ शीतलौ नयनैर्मलौ |
आदित्यचलशृङ्गाभौ पुण्यौ श्लोकजल्पितौ || 1.43.50 ||

विलोलाक्षशिरोरत्नौ कुण्डलौ कुण्डलोज्ज्वलौ |
रत्नकुण्डलशृङ्गाभौ भ्राजमानौ समन्ततः || 1.43.51 ||

इत्युक्त्वा तत्र यत्रास्ते राघवस्यासनं महत् |
दृष्ट्वा देवो भगवान्स्तुत्वा च पुनरब्रवीत् || 1.43.52 ||

सुप्रसन्नो भगवता यया वाक्याय तां गतः |
रामो दशरथिः श्रीमानिदं वचनमब्रवीत् || 1.43.53 ||

एवं स्तुत्वा सुपुष्टोऽथ राघवः कारयामस |
सचिवां चैव युद्धार्थं सर्वेषां च हिते रतः || 1.43.54 ||

साग्रजः सर्वभूतानामादित्यो विजयी रथः |
समुत्पेतुर्यथादित्यः सम्भ्रान्तः पार्थिवं ययौ || 1.43.55 ||

इति तत्राभ्युदायान्ते सम्भ्रान्तो युद्धकर्मणि |
ब्रह्महत्यां न तेऽपश्यन्ति दुष्कृतं च न कुर्वते || 1.43.56 ||

ततः सम्भाष्य धर्मात्मा सर्वभूतभवोद्भवः |
अगस्त्योऽदित्यचित्तं दद्याद्राघवाय सम्भ्रमम् || 1.43.57 ||

एतावद्धनयुद्धस्य रामेण विजयी कृते |
तत्र राजा समादिष्टः सर्वलोकपितामहः || 1.43.58 ||

स्वयं सुप्रीतमनस्तं प्रहृष्टात्मा विमुक्तधीः |
बभूव पुरुषः श्रेष्ठः सर्वलोकेषु विश्रुतः || 1.43.59 ||

ततः पुनः समागम्य सर्वभूतपतिः सखा |
दिव्यैरासनवीरैश्च सर्वलोकपितामहः || 1.43.60 ||

साग्रजः सर्वभूतानामादित्यो विजयी रथः |
ब्रह्मद्वारे च सम्प्राप्ते विजित्य सगरां नदीम् || 1.43.61 ||

ब्रह्मद्वारे समासाद्य सगरस्य महात्मनः |
ततः कुरुसभाग्रं स राजा सर्वपूजितः || 1.43.62 ||

तं राजा तु प्रहृष्टात्मा जगाम स नरोत्तमः |
ददर्शाप्लुतमाकाशे मेघं व्योमनिभाननम् || 1.43.63 ||

स हनूमान्महातेजा रावणस्याकुलीनः |
आजगाम महाबाहुः कृताञ्जलिरुपस्थितः || 1.43.64 ||

दृष्ट्वा स भार्यामक्लान्तामुत्सृज्य महात्मनः |
उपाध्यायमुपायान्ते पुनर्जगाम मारुतिः || 1.43.65 ||

स दृष्ट्वा राजा सबलो लङ्कां जयपराक्रमः |
उत्सृष्ट्याब्धिं ततः प्राप्तः स तु विजयमाप्तवान् || 1.43.66 ||

स विजये महातेजा दिव्यं स्वर्गं गतस्तदा |
यथासुखं तथाभूतं समेत्य मन्त्रिणो गणैः || 1.43.67 ||

स सीतामपि सादाय स्वयमेव जगाम ह |
विभीषणमुपागम्य सुग्रीवं चैव राघवः || 1.43.68 ||

अथ रामस्य भक्तेन पूजितस्तस्य राघवः |
उपायाय स दिव्यायां नीलवर्णाय सुन्दरे || 1.43.69 ||

सर्वयक्षमुखान्याहुर्वज्रदंष्ट्रकृतायुधम् |
सुन्दरस्येदृशं रूपं

Leave a Reply